Kwa nini Jordan ilikosolewa baada ya mashambulizi ya anga ya Iran dhidi ya Israel?

CHANZO CHA PICHA,REUTERS

18 Aprili 2024

Uamuzi wa Jordan wa kuunganisha nguvu na Marekani, Uingereza na Ufaransa kuzuia ndege zisizo na rubani na makombora yaliyorushwa na Iran dhidi ya Israel usiku wa Aprili 13 ulikabiliwa na hisia kali ndani ya nchi na eneo hilo.

Baada ya kauli za vitisho ya Tehran, Amman alimuita balozi wa Iran siku ya Jumapili.

Shirika la habari la Fars liliripoti kwamba vikosi vya jeshi la Iran "vilikuwa vinafuatilia kwa makini mienendo ya Jordan wakati wa mashambulizi ya kuadhibu dhidi ya utawala wa Kizayuni" na kuonya kwamba Jordan itakuwa "shabaha inayofuata" ikiwa itaingilia kati.

Jordan, ambayo inapakana na Israel, ndiyo nchi inayohifadhi idadi kubwa zaidi ya Wapalestina na kihistoria imekuwa ikionekana kuwa mfuasi wao mkubwa katika eneo hilo.

Mfalme Abdullah, kiongozi wa nchi hiyo ambaye ana mtazamo wa kukosoa vita vya Gaza, aliunga mkono waziwazi juhudi za kupeleka misaada katika eneo hilo kwa njia ya anga.

CHANZO CHA PICHA,GETTY IMAGES

Mtazamo huu pia ulijitokeza kwa umma wa Jordan, na maelfu ya watu, wengi wao wakiwa wakimbizi wa Kipalestina, walijitokeza mbele ya Ubalozi wa Marekani mjini Amman kwa muda wa wiki mbili zilizopita kupinga uungaji mkono wa Washington kwa Israel.

Mapema Aprili 14, serikali ya Amman ilijaribu kufafanua msimamo wake kwa kutoa msururu wa taarifa ikisema kwamba vitu vinavyoingia kwenye anga ya nchi hiyo "vilikuwa vikitunzwa" kwa ajili ya usalama wa ufalme huo, huku maoni yakikejeli na kuuuga mkono ufalme huo.

Sharmine Narwani, mchambuzi mashuhuri wa masuala ya kisiasa wa Iran anayeishi Beirut, alisambaza picha ya Mfalme Abdullah wa Pili akiwa amevalia sare za jeshi la Israel kwenye mtandao wa kijamii wa X na kuandika ujumbe ufuatao:

"Abdul Bin-Hussein, mfalme wa Waebrania"

Mtoa maoni wa Israeli Mairav ​​Zonszein aliandika yafuatayo kwenye X:

"Kichwa cha habari muhimu zaidi cha asubuhi ya leo nchini Israel ni kwamba Jeshi la anga la Jordan lilisimamisha ndege zisizo na rubani zinazokwenda Israel katika anga yake, jambo ambalo ni muhimu sana kwa Waisraeli wanaokumbuka mashambulizi kutoka Jordan."

Mchambuzi huyo alisema makubaliano ya kidiplomasia ni "muhimu kwa utulivu" na alirejelea makubaliano ya amani ya Jordan na Israel, ambayo yalitiwa saini mnamo 1994 na bado ni halali licha ya uhusiano mbaya kati ya nchi hizo mbili katika miaka ya hivi karibuni.

Mchambuzi wa Kipalestina aliandika baada ya shambulio la Iran, "Kumbuka nchi ya Kiarabu ambayo ilijaribu kuzuia ndege za Iran zisizo na rubani."

Mchambuzi mwingine wa habari aliandika yafuatayo:

"Mfalme wa Jordan alisaidia kuangusha ndege ndogo zisizo na rubani za Iran. Mtu huyu ni kiongozi anayeitwa wa Kiarabu na mkewe ni Mpalestina. Hakuwezi kuwa na kashfa kubwa zaidi ya hii. Hawa ni magaidi waliowekwa na nchi za Magharibi kulinda Israeli, vituo vya kijeshi... familia za 'kifalme'."

CHANZO CHA PICHA,REUTERS

Machapisho yanayorejelea maandamano dhidi ya Israel

Mchambuzi wa Kipalestina mwenye asili ya Marekani alichapisha picha ya Mfalme Abdullah na kuandika, "Google, nionyeshe picha ya msaliti Mwarabu," huku mwingine akijibu, "Kuzuia ndege zisizo na rubani zenye silaha kupita kwenye anga yako hakukufanyi kuwa msaliti. Inakufanya kuwa taifa ambalo linaweza kulinda anga yake." alijibu.

"Hii haitaisha vyema," mtayarishaji filamu wa Kipalestina mwenye asili ya Marekani Alexandra Miray alisema akijibu mfululizo wa ujumbe wa "Asante" kutoka kwa Waisraeli wakimsifu Mfalme Abdullah II kwa kuja kuisaidia Israel na kumwita "rafiki wa kweli."

Miray aliendelea, "Laiti Wamarekani wangeweza kuelewa ni aina gani ya machafuko Rais Biden alianzisha katika eneo hilo. Ataingia katika historia kama mchochezi mbaya zaidi."

Akirejelea maandamano makubwa dhidi ya Israel karibu na Ubalozi wa Israel huko Amman katika wiki za hivi karibuni, mtayarishaji filamu huyo alilinganisha wito wa waandamanaji kutaka ufalme huo uvunje uhusiano wote na Israeli na wito kama huo uliotolewa na Wamorocco katika maandamano makubwa katika miezi ya hivi karibuni.

Morocco, pamoja na Umoja wa Falme za Kiarabu na Bahrain, zilirekebisha uhusiano na Israel mnamo 2020, na ufalme huo umeshuhudia maandamano kadhaa dhidi ya Israel tangu Oktoba.

Ujumbe wa serikali

Wakati watumiaji wa mitandao ya kijamii wakizungumzia habari kwamba Iran ilirusha UAV na kombora mwishoni mwa Aprili 13, Waziri wa Mambo ya Nje wa Jordan Ayman Safadi alisema katika taarifa yake asubuhi iliyofuata kwamba nchi yake itaendelea kuchukua hatua zote muhimu kulinda usalama na mamlaka yake. .

Maafisa hawakukubali ripoti kwamba jeshi la Israel lilipewa ruhusa ya kutumia anga ya Jordan kuangusha UAV.

Katika nchi jirani ya Saudi Arabia, mpinzani wa kikanda wa Iran, vyombo vya habari vilitoa taswira tofauti ya matukio hayo, na idhaa za ndani ziliripoti kidogo sana kuhusu mashambulizi ya Iran kuliko idhaa zinazoshughulikia maoni ya umma ya kikanda na kimataifa, kama vile Al Arabiya.

Al Arabiya ilitoa maelezo ya kina kuhusu maendeleo, ikiripoti taarifa za Israel na Iran na kumkaribisha msemaji wa jeshi la Israel anayezungumza Kiarabu Avichay Adraee.

Nchi kumi zilihusika katika ongezeko hilo la kijeshi, ambapo Israel, Marekani, Uingereza na Ufaransa, pamoja na Jordan, zilidungua UAV na makombora yaliyorushwa kutoka Iran, Lebanon, Iraq, Syria na Yemen.